آیا استفاده از جینسینگ برای کودکان مناسب است؟

یکی از گیاهان نیروزا و مقوی که شهرت زیادی در جهان دارد، جینسینگ است. در کتاب‌های طب سنتی چینی از این گیاه با عنوان «گیاه جوانی» یا «نوش دارو» نیز نام برده شده است. نام این گیاه ریشه عربی دارد. ریشه این گیاه به عربی «جنسه» و «جنسا» نامیده می‌شود.

در فرانسوی و انگلیسی به این گیاه Ginseng و Asiatic ginseng و chinese ginseng می‌گویند. این گیاه قرن هاست که به منظور بهبود عملکرد حافظه، کاهش استرس، درمان ناتوانی، سستی و سایر علائم ناشی از فرسودگی و افزایش سن و همچنین برای افزایش قد کودکان، افزایش طول عمر انسان و بسیاری موارد دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

البته استفاده از این گیاه معجزه‌آسا اصولی دارد. برای استفاده درست از جینسینگ و بهره‌گیری از خواص آن، بایستی از ویژگی‌ها و اثرات مختلف انواع مختلف جینسینگ آگاه باشیم. از آنجا که همه ما نمی‌توانیم در حوزه طب سنتی متخصص باشیم،‌ بنابراین بهتر است، درباره میزان مناسب مصرف جینسینگ، با توجه به شرایط بدنی و سلامتی خودمان، با یک پزشک متخصص در طب سنتی مشورت کنیم.

در این مقاله قصد داریم، درباره نحوه مصرف و اثرات مختلف جینسینگ به خصوص برای مادران شیرده و کودکان صحبت کنیم. استفاده از این گیاه دارویی، به خصوص برای کودکان، بسیار حساسیت برانگیز است. بنابراین پیش از هر گونه اقدامی، برای خوراندن جینسینگ به کودکان، حتما باید اطلاعات و آگاهی لازم را داشته باشیم. همچنین به هیچ عنوان، بدون نظر پزشک، نباید مکمل‌ها و فرآورده‌های مختلف انواع جینسینگ را به کودکان بدهیم.

جینسینگ چیست؟

جینسینگ یا Ginseng، نامی عمومی برای هر یک از ۱۱ گونه گیاهان همیشه سبز از سرده پاناکس و خانواده آرالیاسیه است. ویژگی تمام این گیاهان آن است، که حاوی نوعی گلیکوزید استروئیدی به نام جینسنوزاید هستند.

جینسینوزاید با نام علمی Saponins Tri pterpenoid و در برخی مواقع نیز با نام panaxoside در ریشه جینسینگ شناخته می‌شود. این گیاه از خانواده عَشقه Araliaceae است، که نام علمی آن‌ها Panax ginseng می باشد.

مطالعات و تحقیقات نشان دهنده این است، که جینسینگ‌ها برای بهبود سلامت مفید است. این گیاهان کوتاه، با رشد کم و با ریشه‌های گوشتی دارای یک ریشه رنگی دندانه‌دار شکل، یک ساقه نسبتا بلند و برگ‌هایی سبز به شکل بیضوی هستند.

یافته‌های علمی نشان می‌دهد که تقریبا همه انواع جینسینگ‌ها، انرژی را افزایش می‌دهند، سطح قند خون و سطح کلسترول را پایین می‌آورند و استرس را کم می‌کنند. جینسینگ‌ها اغلب آرام بخش هستند و در درمان دیابت نقش موثری دارند،‌ همچنین اختلال عملکرد جنسی در مردان را مدیریت می‌کنند.

ریشه‌های جینسینگ‌ها فقط در فصل پاییز جمع‌آوری می‌شوند، چرا که فقط در این موقعیت، می‌توانند حالت گوشتی و ظاهر مناسب و مطبوع خود را حتی پس از خشک شدن حفظ کنند.

جینسینگ حاوی کدام ترکیبات شیمیایی است؟

جینسینگ حاوی ترکیبات مختلف فارماکولوژیک شامل یک سری از تتراسایکلین تتریرپوئین (گینسنوزید)، پلی استیلن، ترکیبات پلی فنول و پلی ساکارید اسید است.

این گیاه دارای گلوکوزیدهای استروئیدی به نام پاناکیلون، یک ساپونین به نام پاناکسوزید یا پاناکسین، مواد صابونی، یک اسانس روغنی فرار به نام پاناسین و یک هورمون و ویتامین B و ویتامین D، ترکیبات استیلنی، استرول ها و سرانجام یک گلوکوزید به نام جینسینگ می باشد.

علاوه بر این‌ها جینسنگ سرشار از ویتامین‌های A ، B6 و فلز روی است.

انواع مختلف جینسینگ کدام است؟

در حالی که خانواده Panax  (آسیایی و آمریکایی) تنها نوع واقعی جنسینگ در سطح بالای مواد گینسنوزید فعال هستند، دیگر گیاهان adaptogenesis نیز که دارای خواص مشابهی هستند، به عنوان وابستگانِ جنسینگ شناخته می‌شوند و مورد استفاده قرار می‌گیرند.

جینسینگ آسیایی

جنسینگ Panax  که به عنوان جنسینگ قرمز و جنسینگ کره ای نیز شناخته می‌شود، کلاسیک و اصلی است و هزاران سال است شهرت دارد. اغلب در طب سنتی چینی برای افرادی که در معرض کم چی، سردی و کمبود یانگ هستند، از این نوع جینسینگ استفاده می‌شود. این نوع جنسینگ همچنین ضعف، خستگی، دیابت نوع ۲، اختلال عملکرد نعوظ و حافظه ضعیف را برطرف می‌کند.

جینسینگ آمریکایی

Panax quinquefolius، در سراسر مناطق شمالی آمریکای شمالی، از جمله نیویورک، پنسیلوانیا، ویسکانسین و اونتاریو کانادا، رشد می‌کند. آن طور که مطالعات نشان داده‌اند، جنسینگ آمریکایی برای مبارزه با افسردگی، متعادل ساختن قند خون، حمایت از ناراحتی‌های گوارشی ناشی از اضطراب، بهبود تمرکز و تقویت سیستم ایمنی بدن مناسب است. جنسینگ آمریکایی در مقایسه با سایر انواع جینسینگ‌ها، از جنسینگ آسیایی ملایم‌تر است. با این وجود هنوز هم خواص درمانی بسیار زیادی دارد و معمولا برای کمبود یین به جای کمبود یانگ مورد استفاده قرار می‌گیرد.

جینسینگ سیبری

eleutherococcus senticocus که در روسیه و آسیا به صورت وحشی رشد می‌کند، به عنوان جینسینگ سیبری شناخته می‌شود. این گیاه همچنین به عنوان فقط eleuthro نیز شناخته می شود و حاوی مقادیر بالایی از الکترودها است. این جینسینگ فواید بسیار مشابهی را با ginsenosides موجود در گونه‌های پاناکا جنسینگ دارد. مطالعات نشان می‌دهد که جنسینگ سیبری ممکن است، بیشترین میزان VO2 را برای بهینه‌سازی و بهبود استقامت قلب و عروق، بهبود خستگی و حمایت از ایمنی را در خود داشته باشد.

جینسینگ هندی

ویتانیا سامنیفرا ، که با عنوان ashwagandha یا همان آشواگاندا نیز شناخته می‌شود، یک گیاه معروف و پرکاربرد در پزشکی آیورودا است و معمولا برای افزایش طول عمر مورد استفاده قرار می‌گیرد. این گیاه دارای مزایای مشابه به جنسینگ کلاسیک است، اما تفاوت‌هایی نیز دارد. از آشواگاندا می‌توان در مدت زمان طولانی استفاده کرد و آن طور که نشان داده شده است، این نوع جینسینگ به تنظیم سطح هورمون‌های تیروئید، تسکین اضطراب، تعادل کورتیزول، بهبود کلسترول، تنظیم قند خون و بهبود سطح تناسب اندام کمک شایانی می‌کند.

جینسینگ برزیلی

pfaffia paniculata یا ریشه خشک، به عنوان جینسینگ برزیلی شناخته می‌شود. این نوع جینسینگ در سراسر جنگل‌های بارانی آمریکای جنوبی رشد می‌کند. معنای اسم این جینسینگ در زبان پرتغالی، «برای همه چیز» است و این نام به دلیل مزایای متنوع و متعددی که دارد، به آن اختصاص داده شده است. ریشه سوما حاوی اکدیسترون است. این ماده سطح سالم تستوسترون را در مردان و زنان افزایش می‌دهد و همچنین، باعث سلامت عضلانی، کاهش التهاب، پیشگیری و مبارزه با سرطان، بهبود عملکرد جنسی و افزایش استقامت در انسان می‌شود.

استفاده از جینسینگ برای چه کسانی توصیه نمی‌شود؟

به طور کلی جینسینگ برای زنان باردار و زنانی که به نوزادان خود شیر می‌دهند و همچنین کودکان، نوجوانان و مبتلایان به چاقی مفرط توصیه نمی‌شود.

افرادی که دچار مشکلات حاد عصبی، بی خوابی و فشار خون بالا نیز می‌باشند، بهتر است از جینسینگ به عنوان مکمل استفاده نکنند. البته در حالت کلی استفاده زیاد و خودسرانه این گیاه بدون مشورت با متخصصین طب سنتی، مضرات فراوانی در پی دارد و ممکن است، افراد را دچار سردرد، بی قراری، مشکلات خواب و تحریک پذیری کند.

به این نکته توجه داشته باشید،افرادی که از آسپرین و داروهای رقیق کننده و کاهنده فشارخون استفاده می‌کنند، نیز به هیچ عنوان نباید از این گیاه یا مکمل‌های آن مصرف کنند. کسانی که تصمیم به مصرف جینسینگ دارند، باید بدانند که استفاده از آن به همراه مواد محرکی مانند چای، قهوه و نوشابه‌های مختلف ممنوع است.

گیاه جینسینگ معمولا نقش حفاظتی و پیشگیری کننده دارد. افراد مبتلا به بیماری‌های مختلف حتما باید تحت نظر پزشک متخصص، به طور مرتب، با برنامه مشخص و به میزان تجویز شده از جینسینگ به همراه داروهای شیمیایی مربوط به مشکل خود استفاده کنند. ضمنا مصرف زیاد و طولانی مدت جینسینگ نیز توصیه نمی‌شود و اثرات مثبت این گیاه را بر روی بدن، خنثی می‌کند.

مصرف جینسینگ در دوران شیردهی چگونه است؟

آیا کودکان می‌توانند از جینسینگ استفاده کنند؟

استفاده از جینسینگ برای سلامتی مفید است. البته برای بهره‌گیری از خواص این گیاه دارویی و سنتی شگفت انگیز، باید میزان مصرف، شرایط سنی افراد، وضعیت سلامتی و خواص انواع مختلف جینسینگ را در نظر گرفت.

مصرف این گیاه برای کودکان نیز مفید است. البته بهره‌گیری از خواص آن بستگی به شرایط کودکان دارد. مصرف این گیاه در کودکان بین ۳ تا ۱۳ سال، خواص فراوانی دارد و می‌تواند قدرت ایمنی بدن آن‌ها را افزایش دهد. همچنین از نفوذ ویروس‌های آنفولانزا و سرماخوردگی به بدن کودکان جلوگیری می‌کند و میزان رشد آن‌ها را افزایش می‌دهد.

مکمل‌های مخصوص از جینسینگ برای استفاده توسط کودکان وجود دارد. البته این مکمل‌ها در همه جای دنیا، در دسترس نیست. اما با این وجود، باز هم می‌توان از خواص جینسینگ برای کودکان بهره برد. تنها کافی است، با یک متخصص طب سنتی در این زمینه مشورت کرد و از سایر فرآورده‌های جینسینگ مانند، عصاره، پودر و ریشه آن در خوراکی‌های روزانه کودکان استفاده کرد.

از چه سنی، مصرف جینسینگ برای کودکان مجاز است؟

بیش از یک دهه است، که در همه دنیا، تقاضای والدین برای مصرف مکمل‌های جینسینگ در کودکان افزایش یافته است. معمولا والدین تمایل دارند، برای افزایش رشد و سلامت کودکان‌شان، از جینسینگ استفاده کنند. این گیاه معجزه‌آسا، همان‌قدر که می‌تواند برای کودکان مفید باشد، اگر به درستی مورد استفاده قرار نگیرد، برای آن‌ها مضر و زیان‌آور خواهد بود.

در دنیا مکمل‌هایی از جینسینگ وجود دارند، که مخصوص کودکان هستند و برای مصرف آن‌ها تولید شده‌اند. این مکمل‌ها برای کودکان بین ۳ تا ۱۳ سال مفید هستند و در افزایش سلامت و رشد آن‌ها بسیار موثرند.

البته در صورتی که این مکمل‌ها در کشورهای مختلف در دسترس نباشند، می‌توان از فرآورده‌های خالص جینسینگ مانند پودر و ریشه آن‌ها نیز برای مصرف کودکان استفاده کرد. اما لازم است، درباره میزان مجاز و روش استفاده از آن‌ها برای کودکان، به یک پزشک متخصص طب سنتی مشورت کنیم.

جینسینگ برای کودکان چه خواصی دارد؟

به طور کلی کودکان انرژی و هیجان زیادی دارند. کودکان سالم معمولا کمتر از سایر کودکان به مکمل‌های انرژی‌زا نیاز دارند. البته در دنیا کودکان با ویژگی‌های مختلف متولد می‌شوند و اینجاست که تاثیر استفاده از مکمل‌های گیاهی و دارویی ضرورت می‌یابد. جینسینگ یکی از آن مکمل‌هایی است که برای افزایش انرژی، تقویت، جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های ویروسی و حتی افزایش میزان رشد و قد بلند شدن کودکان موثر است. در ادامه به بررسی خواص جینسینگ برای کودکان می‌پردازیم. البته توجه داشته باشید، که میزان مناسب جینسینگ برای استفاده توسط کودکان، حتما باید توسط پزشک متخصص آن‌ها تجویز شود و به هیچ عنوان نباید خودسرانه از این گیاه دارویی پر خاصیت برای کودکان استفاده کنیم.

افزایش رشد قدی

قد بلند یکی از ویژگی‌هایی است که مادران دوست دارند فرزندشان داشته باشد. برای داشتن قد بلند لازم است که از کودکی به تغذیه کودکان توجه و رسیدگی شود. جینسینگ هندی یکی از مکمل‌هایی است، که می‌تواند به افزایش قد کودکان کمک کند. اگر کودکی دارید که می خواهید در آینده بلند قد باشد، می‌توانید از معجون جینسینگ هندی قد بلند شدن او استفاده کنید.

کودکان قد بلند اعتماد به نفس بیشتری نسبت به بقیه کودکان دارند و این باعث می‌شود که بتوانند بهتر از همه خود را در جامعه نشان دهند. افزایش قد کودکان با نوع تغذیه‌ای که مصرف می‌کنند ارتباط دارد. بنابراین بهتر است، از همان کودکی برای افزایش قد کودکان به تغذیه آن‌ها رسیدگی کنیم.

برای تهیه معجون جینسینگ هندی به منظور افزایش رشد قدی کودکان، تنها کافی است دو قاشق غذاخوری از پودر ریشه جینسینگ هندی را با ۲۰۰ میلی لیتر شیر و مقداری شکر مخلوط کنیم و هر شب پیش از خواب، مقداری از آن را تحت نظر پزشک متخصص طب سنتی به کودک خود بدهیم. این معجون می‌تواند، تاثیر شگفت‌انگیزی در افزایش رشد قدی کودکان داشته باشد.

پیشگیری از ابتلا به آنفولانزا

کودکان معمولا بیش از هر گروه سنی، در معرض ابتلا به آنفولانزا و سرماخوردگی قرار دارند. این بیماری‌ها، در عین سادگی می‌توانند خطرات فراوانی برای کودکان ایجاد کنند. هر چند واکسن‌های مختلفی برای جلوگیری از ابتلای کودکان به این بیماری‌ها وجود دارد، اما باز هم در خطر ابتلا به بیماری‌های ویروسی به خصوص آنفولانزا قرار دارند.

جینسینگ به عنوان یک مکمل قوی می‌تواند از کودکان در برابر ابتلا به آنفولانزا و سرماخوردگی محافظت کند. این مکمل با بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن می‌تواند سلامت کلی بدن کودکان را تقویت و از آن‌ها در برابر ابتلا به ویروس‌های بیماری‌زای موجود در محیط محافظت و مراقبت کند.

درمان اختلال بیش فعالی

از ابتدای قرن میلادی اخیر، به دلیل وجود امواج مختلف، ابتلا به اختلال بیش فعالی در کودکان افزایش چشم‌گیری داشته است. برخی از کودکان حتی با چنین اختلالی متولد می‌شوند. جینسینگ برای این کودکان فواید بسیار زیادی دارد.

مصرف جینسینگ در کودکان، باعث بهبود عملکردهای مغزی، بهبود اختلالات روانی مربوط به مغز و بهبود تمرکز می‌شود. به این ترتیب، استفاده از گیاه معجزه‌آسای جینسینگ، می‌تواند درمانی نسبتا موثر برای بهبود اختلال بیش فعالی در کودکان باشد.

بهبود حافظه

معمولا کودکان زیادی دچار حواس پرتی، کاهش تمرکز و فراموشی می‌شوند و این مشکل، از جمله مشکلاتی است که نه تنها برای کودکان، بلکه برای خیلی از انسان‌ها پیش می‌آید. گیاه جینسینگ با افزایش سلامت مغز، به بهبود عملکرد حافظه و افزایش آن نیز کمک می‌کند.

این گیاه بر روی فعالیت سلول‌های مغزی تأثیر می‌گذارد و باعث تقویت و بهبود عملکرد حافظه می‌شود. جینسینگ همچنین به افزایش قدرت درک کودکان نیز کمک می‌کند و کودکانی که از مکمل‌های جینسینگ استفاده می‌کنند، نسبت به سایر کودکان، دارای مهارت‌های ادراکی بیشتری هستند.

کاهش خستگی

جینسینگ به دلیل خاصیتی که در افزایش سطح انرژی دارد، می‌تواند مهارت‌های حسی بدن را افزایش دهد و در نتیجه، از میزان خستگی و تنبلی مفرط در کودکان کم کند. کودکانی که به صورت کنترل شده و با نظارت متخصص طب سنتی، از مکمل‌های جینسینگ استفاده می‌کنند، تبدیل به افرادی پرانرژی با روحیه‌ای مثبت و انرژی متناسبی می‌شوند.

این کودکان می‌توانند به اندازه کافی فعالیت داشته باشند و از ورزش‌هایی مانند دو یا شنا، خسته نمی‌شوند. در نتیجه، این کودکان دارای سلامت نسبی مناسب و قدرت بدنی خوبی خواهند بود.

کدام نوع جینسینگ برای کودکان مناسب است؟

 هر یک از انواع جینسینگ، خواص مختلفی دارند و برای گروه سنی خاصی از افراد مناسب هستند. البته هنوز تمام خواص هر یک از جینسینگ‌ها به صورت علمی ثابت نشده و مطالعات در این زمینه در دنیا ادامه دارد، اما با این وجود، استفاده از نوع خاصی از جینسینگ برای گروه سنی کودکان بیشتر توصیه شده است.

آنطور که مطرح شده است، استفاده از جینسینگ هندی یا همان آشواگاندا برای رشد قدی، تقویت بدنی و بهبود حافظه در کودکان موثرتر است. با توجه به موثر بودن جنسینگهای قرمز و سفید در چاقی مفرط ، بلوغ زود رس و انرژی بیش از اندازه به نظر میرسد بهترین نوع جنسینگ برای کودکان همان نوع هندی آن میباشد.

گفتنی است جنسینگ هندی اصل در ایران بسیار کمیاب می باشد و غالب عطاری ها به اشتباه سایر انواع جنسینگ را تحت عنوان هندی به مشتریان خود عرضه میکنند لذا بهتراست قبل از هرگونه خرید از اصل بودن جنسینگ مطمئن شوید.

روش مصرف جینسینگ برای کودکان چگونه است؟

بهتر است، از جینسینگ برای کودکان، در نوشیدنی‌ها و غذاهای مخصوص آن‌ها استفاده کرد. استفاده از پودر جینسینگ در این زمینه بسیار کاربردی است. البته لازم است روش و اندازه مناسب جینسینگ برای کودکان، توسط پزشک متخصص طب سنتی تجویز شود و براساس زمان‌بندی و برنامه مشخصی باشد.

معمولا می‌توان از پودرها و مکمل‌های جینسینگ، در شیر و نوشیدنی‌های مورد علاقه کودکان استفاده کرد. البته مقدار مجاز آن برای سن کودکان حتما باید در نظر گرفته شود. به این ترتیب علاوه بر اینکه کودکان از خواص جینسینگ بهره می‌برند، دچار مشکلات و عوارض ناشی از مصرف نامناسب آن نیز نخواهند شد.