یکی از جالب ترین ویژگی های عسل این است که عسل فاسد نمی شود . اما این ویژگی خاص و فوق العاده ی عسل به چه علت است ؟

 

۱ – مقدار آب موجود در عسل طبیعی :

آب یکی از عواملی است که بوسیله آن موجودات زنده  بخصوص  باکتری ها مواد غذایی خود را از آن بدست می‌آورند و فرآورده‌ های زائد را به آن دفع می‌کنند . اکثر باکتری ها محیط دارای آب فراوان را برای رشد و زندگی ترجیح می‌دهند .

عسل طبیعی حاوی مقدار بسیار بسیار اندک آب است . تقریبا مقداری بین  ۱۴ تا ۱۷ درصد آّب که این باعث می شود خیلی از باکتری ها توان فعالیت در عسل را نداشته باشند .

اگر به هر دلیلی مقدار رطوبت عسل افزایش یابد باعث تخمیر و فاسد شدن عسل می شود . پس تنها راهی که می توان از فاسد شدن عسل جلوگیری کرد این است که حتما عسل را در مکان خشک و به دور از رطوبت نگه داری کرد .

 

۲ – اسیدی بودن عسل طبیعی :

عسل ارگانیک و مرغوب ماده ای اسیدی با پی اچ حدود ۴  است  .  اسید اگزالیک و اسید فرمیک از اسید هایی هستند که در عسل وجود دارد و باعث فاسد نشدن عسل طبیعی می شوند . اسید غالب موجود در عسل طبیعی اسید گلوکونیک است  .

یکی  دیگر از عواملی که باعث فاسد نشدن عسل می شود ترکیبات شیمیایی موجود در داخل شکم زنبورهاست .

شکم زنبورها حاوی آنزیم اکسیداسیون گلوکز میباشد که هنگام استخراج شهد عسل به آن اضافه میشود . مخلوط شدن این آنزیم و شهد عسل باعث ایجاد اسید گلوکونیک و پرواکسید هیدروژن میشود .

پرواکسید هیدروژن خاصیت ضدعفونی کننده و ضدباکتری دارد و  مانند سد دفاعی در برابر هر میکروبی که بخواهد در داخل عسل رشد کند قرار میگیرد و مانع از رشد آن میشود .

 

۳ –بال زدن زنبور ها :

میدانیم زمانی که عسل آماده می شود زنبور ها آن را در سلول های شش ضلعی ذخیره می کنند و درب سلول را میگذارند .  سپس  بالای آن مدوام بال بال میزنند و مقدار آب کمی که همیشه در عسل وجود دارد را خشک می کنند .

تولید عسل طبیعی

 

۴- ذخیره سازی عسل :

گفتیم که عسل همیشه مقدار کمی آب در خود دارد و زنبور ها آن را با بال زدن خشک میکنند .
این بسیار مهم است که عسل توسط زنبور ها ذخیره سازی شده باشد که در انتهای این فرایند نیز ، خودشان آن را خشک کنند . عسل های مصنوعی این ویژگی را ندارند و خیلی زود فاسد می شوند . پس دقت کنید عسل را از فروشگاه ها معتبر و امن تهیه کنید .

نگه داری عسل در منزل :

۱ – تا حد ممکن عسل را در ظروف شیشه ای مات یا تیره نگه داری کنید . البته میتوان عسل را در ظروف پلاستیکی هم نگه داری کرد اما تابش نور به آن باعث از بین رفتن آنزیم اکسیداسیون گلوکز می شود و در نتیجه عسل قدرت ضد میکروبی خود را از دست میدهد و ممکن است فاسد شود در نتیجه بهتر است عسل را در ظرف شیشه ای مات یا تیره نگه داری کنید .

۲ – عسل های روان در دمای ۱۴ درجه سانتی گراد  به سرعت متبلور می شوند . منجمد کردن عسل مانع تغییر در ترکیب آن می شود و فرآیند منجمد سازی عسل روان از تبلور طبیعی آن جلوگیری می کند .

۳ – باید دقت کنید مکانی که عسل را در آنجا قرار می دهید تمیز باشد و از دسترس جانوران حشرات و سایر آلودگی ها مانند گرد و خاک به دور باشد .

۴ – عسل به شدت رطوبت را جذب می کند .  بنابراین هرجا که نگه داری می شود  چه خشک، داخل یخچال و قفسه ها باید فقط در ظروف سر بسته با سر پوش و درب محکم باشد .

۵ – عسل بوهای غالب اطراف خود را جذب می کند پس آن را به دور از موادی که بوی شدیدی دارند نگه داری کنید .

۶ – قاشقی که عسل را با آن برمیدارید باید عاری از هرگونه رطوبت و چربی باشد . چون رطوبت عامل بسیار موثر در فاسد شدن عسل است .

عسل طبیعی و خالص حاوی اسیدهای حداقلی است که می‌تواند با ترکیب فلز واکنش نشان دهد . همچنین آنزیم‌های زنده موجود در عسل فعال هستند و ممکن است در نتیجه ی  واکنش به فلز، از فعالیت بیفتند .

پس بهتر است عسل را با استفاده از قاشق های دیگری که از جنس فلز نیستند مصرف کنید  . مانند قاشق پلاستیکی ، چینی و به خصوص چوبی که بهترین جنس برای اینکار است .
چوب یک ماده ی خنثی و غیر واکنشی است و به دلیل همین خنثی بودن مواد شیمیایی مضر را به عسل وارد نمیکند و طعم عسل را تغییر نمیدهد .

گفتنی است  در مقبره های  فراعنه مصر، کوزه‌هایی پر از عسل کشف شده اند  که هنوز با گذشت چهار هزار سال فاسد نشده و قابل خوردن هستند .